درمان بی خوابی در بارداری؛ راهکارهای ایمن برای آرامش مادر و سلامت جنین
حاملگی تجربه‌ای شیرین برای روح و در عین حال دلیلی خسته کننده برای بدن زن به شمار می‌آید. تغییرات فیزیولوژیک و هورمونی در زنان باردار به قدری گسترده است که تمام سیستم بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهد. اما نکته مهم‌تر این است که خواب زن باردار از آن چنان اهمیتی برخوردار است که به عقیده بسیاری از پزشکان زنان و زایمان، به دنیا آمدن نوزاد سالم، ناشی از آرامش زن در دوران بارداری می‌شود.
با این حال، پیدا کردن راهی برای درمان بی خوابی در بارداری یکی از چالش‌های اصلی مادران است. نداشتن خواب کافی می‌تواند انرژی لازم برای زایمان و مراقبت از نوزاد را کاهش دهد.
علل اصلی اختلال خواب در دوران حاملگی
قبل از پرداختن به روش‌های درمان، باید بدانیم چرا این اتفاق می‌افتد. عوامل روانی و جسمی متعددی دست به دست هم می‌دهند تا خواب راحت را از مادر بگیرند:
- عوامل روانی: داشتن اضطراب، ترس، نگرانی و تشویش درباره سلامت جنین و فرآیند تولد نوزاد باعث می‌شود زنان باردار دچار مشکل در خوابیدن گردند. ذهن ناآرام، اجازه ورود به فاز عمیق خواب را نمی‌دهد.
- عوامل فیزیکی و دردها: برخی مشکلات جسمی در بارداری مستقیماً باعث بی خوابی می‌گردند؛ از قبیل کمردرد (به دلیل تغییر مرکز ثقل بدن)، درد سیاتیک، درد مچ دست (سندرم تونل کارپال) و گرفتگی بینی یا سینوزیت در دوران بارداری.
- تکرر ادرار: معمولاً خواب شب زن باردار به دلیل فشار رحم بر مثانه و نیاز به دفع ادرار مکرر، قطع می‌شود که این موجب بی خوابی و تکه تکه شدن خواب می‌شود.
نگرش صحیح: آیا بی خوابی به جنین آسیب می‌زند؟
جهت درمان بی خوابی در بارداری، اولین قدم اصلاح نگرش است. یکی از راه حل‌های آن این است که نگران بی خوابی خود نباشید. بسیاری از مادران با بیدار ماندن، دچار استرس می‌شوند که “نکند نخوابیدن من به بچه آسیب بزند؟”
باید بدانید هرچند بی خوابی برای مادر کلافه‌کننده است و خوب نیست، اما لزوماً آسیب ضروری و مستقیمی به جنین نمی‌رساند. این یکی از علائم شایع بارداری است. استرس ناشی از نگرانی درباره نخوابیدن، بسیار مخرب‌تر از خودِ نخوابیدن است. پس آرامش خود را حفظ کنید.
راهکارهای موثر و ایمن برای بهبود خواب
برای کمک به درمان بی خوابی در بارداری، تغییر سبک زندگی بهترین دارو است:
۱. فعالیت بدنی و پیاده‌روی
درمان بی خوابی در زنان باردار با تحرک رابطه مستقیم دارد. توصیه به پیاده‌روی می‌شود (البته با مشورت پزشک). فعالیت فیزیکی ملایم در طول روز باعث می‌شود بدن به طور طبیعی خسته شده و نیاز به استراحت پیدا کند. همچنین پیاده‌روی به کاهش تورم پاها و دردهای کمر کمک می‌کند.
۲. روتین قبل از خواب (آرام‌سازی ذهن)
سعی کنید کارهای روزمره و استرس‌زا خود را قبل از رفتن به رختخواب تمام کنید. بردن نگرانی‌های روزانه به تخت‌خواب، دشمن خواب است. بسیار در درمان بی خوابی موثر است که یک ساعت قبل از خواب، محیطی آرام ایجاد کنید، دوش آب ولرم بگیرید و از موبایل استفاده نکنید.
۳. وضعیت خوابیدن و بالش‌های حمایتی
برای کاهش دردهای کمر و سیاتیک، به پهلوی چپ بخوابید و از بالش‌های مخصوص بارداری یا یک بالش ساده بین زانوها استفاده کنید. این کار جریان خون به جنین را بهبود بخشیده و فشار را از روی کمر برمی‌دارد.
در نهایت، اگر بی خوابی شما ناشی از افسردگی یا دردهای شدید است، حتماً با پزشک خود مشورت کنید تا راهکارهای تخصصی‌تری دریافت نمایید.
