عواملی که در بی خوابی شما تاثیر دارند؛ بررسی ۳ دسته اصلی (محیطی، جسمی و روانی)
آیا تا به حال فکر کردهاید چرا با وجود خستگی شدید، خوابتان نمیبرد؟ شناخت دقیق عواملی که در بی خوابی شما تاثیر دارند، اولین و مهمترین گام برای رسیدن به یک خواب آرام است. بی خوابی معمولاً بیدلیل رخ نمیدهد؛ بلکه نتیجهی ترکیبی از شرایط محیطی، وضعیت جسمانی و حالتهای روحی شماست.
در این مقاله به بررسی دقیق عواملی میپردازیم که شاید تا امروز به آنها توجه نکردهاید، اما دزدان خواب شما هستند. با حذف یا اصلاح این موارد، میتوانید بهترین روش درمان بی خوابی را برگزینید.
۱. عوامل محیطی (اتاق خواب شما مقصر است؟)
شایعترین دسته از عواملی که در بی خوابی شما تاثیر دارند، مربوط به محیط اطراف شماست. اگر اتاق خواب شما استاندارد نباشد، مغز نمیتواند وارد فاز استراحت شود:
- سروصدا: یکی از عواملی که خیلی شایع است، آلودگی صوتی است. سروصدای خیابان، همسایگان یا خروپف همسر باعث میشود که افراد به طور مکرر از خواب بیدار شوند و این عامل موجب اختلال در خواب راحت آنها خواهد شد. استفاده از گوشگیر یا دستگاههای تولید “نویز سفید” میتواند راهگشا باشد.
- دمای نامناسب: یکی دیگر از عواملی که میتواند موجب بی خوابی یا کمخوابی افراد گردد، وجود گرما و یا سرمای زیاد است. دمای ایدهآل برای خواب بین ۱۸ تا ۲۲ درجه سانتیگراد است. بدن برای به خواب رفتن نیاز دارد که دمای مرکزی خود را کاهش دهد.
- نور و تاریکی: نور زیاد (حتی نور چراغ خیابان یا LED دستگاههای الکترونیکی) موجب میشود ترشح هورمون ملاتونین (هورمون خواب) متوقف شده و فرد در طول خواب خود خواب راحتی نداشته باشد. برعکس، تاریکی مطلق سیگنال خواب را به مغز ارسال میکند.
۲. عوامل روحی و روانی (ذهن ناآرام)
نکاتی که در بالا ذکر شد تماماً عوامل محیطی هستند، اما عوامل دیگری از جمله استرس و اضطراب نیز میتواند در بی خوابی و اختلال خواب فرد تاثیر بسیار زیادی داشته باشد. ذهنِ درگیر، اجازه خاموش شدن سیستم هوشیاری را نمیدهد.
- استرس روزمره: قبل از اینکه وارد رختخواب شوید، از بحث با اطرافیان و مرور افکار روزمره به طور کامل پرهیز کنید. نگرانیهای فردا را روی کاغذ بنویسید تا ذهنتان تخلیه شود و خواب خوبی داشته باشید.
- افسردگی: یکی از عواملی که بسیار مهم هست، عوامل روحی و روانی فرد میباشد. بیماریهایی مانند افسردگی موجب بر هم زدن سیکل خواب فرد میشود (بیدار شدن در صبح خیلی زود یا ناتوانی در به خواب رفتن). بیخوابی متقابلاً فرد را عصبیتر و افسردهتر میکند و یک چرخه معیوب میسازد.
۳. عوامل جسمانی و بیماریها (درد و عفونت)
گاهی اوقات مشکل در سبک زندگی نیست، بلکه بدن شما درگیر مبارزه با یک بیماری است. یکی از عواملی که در بی خوابی شما تاثیر دارند میتواند مستقیماً به بیماری فرد مربوط شود:
- بیماریهای عفونی: خصوصاً افرادی که بیماریهای عفونی و تب داشته باشند، اختلالات زیادی در خواب خود خواهند داشت. تب، تعریق شبانه و درد بدن مانع خواب عمیق میشود.
- دردهای مزمن: بیماریهای عضلانی، کمردرد، آرتروز و سردرد میتواند شما را در داشتن خواب خوب دچار اختلال کند. یافتن پوزیشن مناسب خواب در این شرایط حیاتی است.
- مشکلات گوارشی: رفلاکس معده (سوزش سر دل) که با دراز کشیدن تشدید میشود، یکی دیگر از عوامل فیزیکی برهمزننده خواب است.
نتیجهگیری: راهکار چیست؟
افرادی که مبتلا به بی خوابی هستند، با شناسایی اینکه کدام یک از عواملی که در بی خوابی شما تاثیر دارند (محیطی، روانی یا جسمی) فعال است، میتوانند روش خوبی برای درمان بی خوابی خود انتخاب کنند. گاهی تنها با تاریک کردن اتاق یا حذف استرس قبل از خواب، مشکل بدون نیاز به دارو حل میشود.