ناهنجاری های خواب؛ ۴ اختلال پنهان که منجر به بی خوابی مزمن میشوند
معمولاً افرادی که شبها به سختی به خواب میروند و یا دچار بی خوابی میشوند، تصور میکنند که این مشکل یکشبه ایجاد شده است. دلایل زیادی برای این موضوع وجود دارد، اما بعضی از اوقات ممکن است شما قبل از اینکه به بی خوابی کامل دچار شوید، اختلالات و یا ناهنجاری های خواب در سیستم بدن خود داشته باشید که قبلاً به دنبال برطرف کردن آن نبودهاید.
نادیده گرفتن این علائم کوچک، امروزه باعث بی خوابی شدید شما شده است. بهتر است با این اختلالهای خواب آشنا شوید تا قبل از اینکه وضعیت وخیم شود، آنها را درمان کنید. میدانیم که همیشه پیشگیری بهتر از درمان است و معمولاً درمان بی خوابی مزمن هم هزینه زمانی دارد و هم هزینه مالی؛ اما شما میتوانید با شناسایی و مدیریت زودهنگام این ناهنجاری های خواب، از آسیبهای جدی پیشگیری نمایید.
انواع شایع ناهنجاری های خواب
شناخت دقیق نوع اختلال، نیمی از مسیر درمان است. در ادامه به ۴ مورد از مهمترین ناهنجاریها میپردازیم:
۱. پاراسومنیا (Parasomnia): رفتارهای عجیب در خواب
پاراسومنیا از جمله اختلالات و ناهنجاری های خواب است که شامل حرکات و رفتارهای ناخواسته در هنگام خواب میشود. این حالت ممکن است در هنگام حرکات سریع چشم (REM) و یا تحریکات جزئی مغز باعث پریدن از خواب شود. فرد مبتلا ممکن است خواب باشد اما رفتارهایی انجام دهد که انگار بیدار است.
- انواع پاراسومنیا: شامل دیدن کابوسهای مکرر، ترسهای شبانه (Night Terrors)، حرف زدن در خواب، راه رفتن در خواب و دندانقروچه است.
- پیامد: این تحریکات پریشانکننده باعث میشود کیفیت خواب کاهش یابد و فرد روز بعد احساس خستگی کند.
۲. هایپرسومنیا یا خوابزدگی (Hypersomnia)
برخلاف بی خوابی، هایپرسومنیا و یا همان خوابآلودگی بیش از حد، بیماری است که در آن فرد برای بیدار ماندن در طول روز مشکل جدی دارد. افرادی که دچار خوابزدگی هستند، در هر ساعتی از شبانهروز میتوانند بخوابند.
- خطرات: این افراد ممکن است در موقعیتهای خطرناک به خواب بروند؛ به عنوان مثال، در محل کار و یا وقتی که در حال رانندگی هستند که میتواند منجر به حوادث جبرانناپذیر شود.
۳. خروپف (Snoring): هشداری که نادیده گرفته میشود
بسیاری از بزرگسالان خروپف میکنند و آن را یک عادت طبیعی میدانند، اما این یکی از ناهنجاری های خواب است. صدا زمانی تولید میشود که هوایی را که شما استنشاق کردهاید، در حرکت از میان بافتهای آرام و شل شده گلو به صدای خرخر تبدیل شود.
معمولاً خروپف گاه و بیگاه زیاد جدی نیست و بیشتر برای کسی که هماتاق شماست مزاحمت ایجاد میکند. با این حال، اگر شما یک خروپفکننده همیشگی هستید، نه تنها در الگوهای خواب کسانی که کنارتان هستند اختلال ایجاد میکنید، بلکه به کیفیت خواب خود نیز آسیب میرسانید و اکسیژنرسانی به مغزتان مختل میشود.
۴. آپنه خواب (Sleep Apnea): وقفه تنفسی خطرناک
خروپف ممکن است نشانگر یک مشکل جدیتر به نام آپنه خواب باشد. آپنه خواب هنگامی رخ میدهد که راه تنفس فوقانی به طور کامل و یا جزئی مسدود شود، به گونهای که باعث قطع تنفس منظم برای مدت زمان کوتاهی میشود.
- مکانیسم: مغز متوجه کمبود اکسیژن شده و با یک شوک ناگهانی موجب بیدار کردن شما از خواب میشود (که اغلب آن را به یاد نمیآورید).
- عوارض: این چرخه میتواند صدها بار در شب تکرار شود و باعث خوابآلودگی شدید در طول روز شود. در صورت عدم درمان، آپنه شدید خواب ممکن است با فشار خون بالا و خطر بروز سکته مغزی و قلبی همراه شود.
نتیجهگیری: اقدام به موقع
اگر هر یک از این ناهنجاری های خواب را در خود یا اطرافیانتان مشاهده کردید، منتظر نمانید تا به بی خوابی مطلق تبدیل شود. بسیاری از این موارد با تغییرات ساده در سبک زندگی (مانند کاهش وزن برای خروپف) یا استفاده از ابزارهای ساده قابل درمان هستند.